Vacqueyras
– Clos des Frèr[es]
Gentse
wijnbouwer Erwin Devriendt
Zuidelijke Rhône – Frankrijk
Wijnbouwer
Clos des
Frères is gelijktijdig ontstaan met Domaine les Ondines. Uit het niets hadden
zowel Jérémy Onde als Erwin Devriendt de ambitie om iets unieks te ontwikkelen
in de AOP Vacqueyras. De eerste twee jaar hebben ze gevinifieerd in Chateauneuf-du-Pape,
om in 2003 hun eerste wijn te maken in hun eigen cuverie. Zowel Jérémy als
Erwin maken een Vacqueyras, maar qua structuur en aromatische expressie
verschillen zoals ze als mensen van elkaar verschillen. Beide producten zijn
heden uitgegroeid tot referenties van de appellatie. De kwalitatieve groei is
opmerkelijk en onder te verdelen in verschillende fasen (in functie van de
investeringsmogelijkheden van het moment): fase 1 2001-2003: zeer ambachtelijk
en teroirgebonden. Fase 2, 2004-2008: professionelere en hygiënische aanpak met
de introductie van computer gestuurde temperatuurcontrole. Fase 3, 2009-tot
heden: perfecte metrise van de grenache op finesse en streven naar
zuurtypiciteit in plaats van naar krachttypiciteit. Introductie van langzame vinificatie
op lage temperatuur en duurzame maceratie in functie van de materie van de
druiven.
Herkomst
De wijngaarden
waarvan de Cuvée J&E werd gemaakt, bevinden zich op het plateau van de
Vacqueyras-appellatie, welke de beste wijngronden omvat. Alle wijngaarden
liggen in de wijngemeente Sarrians.
Bodem
Clos is gemaakt uit drie
perceelgebonden vinificaties:
Perceel 1: oude grenache
van meer dan 60 jaar oud. Ondergrond van keien, leem en kalk(2ha).
Perceel 2: jonge grenache
van 14 jaar oud. Ondergrond van leem en kalk met kleine kleien (0,7ha).
Perceel 3: oude syrah van 35 jaar oud. Ondergrond
van leem en kalk.
Vinificatieproces
Bio-vinificatie op
traditionele manier: lage temperatuur in normale jaren, alle cuves zijn
computer-thermo-gereguleerd, weinig pisage (zo weinig mogelijk), drie à vier
sous-tirage en regelmatige remontages in functie van het millésimes en de
evolutie van de tannine.
Geen oenologische toevoegingen tijdens de
vinificatie, zeer lage sulfiettoevoegingen (afhankelijk van de kwaliteit van
het millésime), grenache vergt langere maceratie, syrah afzonderlijk
gevinifieerd, één cuve met oude grenache met steeltjes en oude syrah wordt
gezamenlijk gevinifieerd en vormt de basis van de Clos. Al de rest wordt
ontrist.
Klimaat en
pluk
Het millésime
2018 was een waanzinnig jaar. Na een moeilijk millésime 2017 waar we ongeveer
30% van onze oogst hebben verloren door een klimatologisch ‘gek’ voorjaar,
keken we reikhalzend en hoopvol uit naar het nieuw millésime. En het begon ook
allemaal zeer gunstig met een normale koude winter en een aangenaam voorjaar
met voldoende regen. De vegetatie was weelderig en de floraison deed veel goeds
vermoeden. Ook de kwantitatieve recuperatie van de wijnranken in het aantal
trossen was hoopvol. De zomer begon vrij vroeg en de temperaturen stegen vrij
vlug al van de maand juni tot boven de 30°. Er was in 2018 amper mistral te
bespeuren. In juli en augustus werd de regio vaak onverwacht getroffen door
heftige regenbuien terwijl het tropisch warm bleef. Deze klimatologische omstandigheden
was een broeihaard voor schimmels. Door het wegblijven van de mistral en het
uitdrogend effect ervan, was deze tropische biotoop plots een zegen voor de
mildhou-schimmel. Met man en macht hebben we gezocht naar biologische
oplossingen om deze schimmelontwikkeling aan te pakken. Het is ons deels
gelukt, deels ook weer niet. De biologische wijnbouwers in de zuidelijke Rhône
hebben in 2018 zwaar afgezien. Vooral de kwetsbare grenache was het grootste
slachtoffer. Meer dan 50% van onze grenache ging verloren. We hebben zowaar in
de grenachetrossen druifje per druifje moeten plukken om toch kwalitatieve wijn
te kunnen maken. De pluk werd een nachtmerrie en zeer arbeidsintensief. De
helft van onze cuves bleef leeg door het tekort aan druiven. Samen met Jérémy
hebben we een paar moeilijke beslissingen genomen om de oogst te redden. Zo
werd er geen Folie des Freres geproduceerd en werden de beste grenaches van
‘folie’ in de Plan de Dieu van Jérémy weerhouden. Op zijn beurt heeft Jérémy
geen Vacqueyras Passion gemaakt en werden de beste grenaches van dit product
voorbehouden voor de productie van Clos des Frères. Op deze manier konden we
toch kwalitatief hoogstaande wijnen produceren en is het millésime 2018 in Clos
des Frères gered. Door het gebrek aan grenachedruiven (we zaten aan een
rendement rond de 20hl/ha) en de beperkte kwalitatieve modus van deze druif,
hebben we de volledige assemblage in vraag gesteld. Zo kreeg het millésime 2018
een uitzonderlijke samenstelling met vier druiven, waarbij voor het eerst in de
geschiedenis mourvèdre aan de Clos werd toegevoegd. Deze toevoeging bleek
achteraf een schot in de roos en bracht het millésime 2018 op een hoger niveau.
Uiteindelijk is Clos des Frères, Vacqueyras 2018 een verrassende wijn geworden
en misschien wel één van de beste cru-wijn van zijn appellatie.
